Wanneer Infrabel een overweg wil afsluiten, moet ze voortaan de betrokken gemeente om advies vragen. De gemeente is op zijn beurt verplicht om een openbaar onderzoek te organiseren zodat omwonenden hun bezwaren tegen de afschaffing kunnen formuleren. De federale wetgever heeft die principes wettelijk verankerd in de Wet op de Spoorwegpolitie.
Tot nog toe geen juridisch kader
Een juridisch kader voor verplichte inspraak was er tot nog toe niet. Tijdens de bespreking in de Kamercommissie Mobiliteit van 10 maart 2021 stelde Infrabel duidelijk dat het afschaffen van een overweg steeds gebeurt in overeenstemming met het lokaal bestuur en in samenspraak met omwonenden en gebruikers. Maar uit onderzoek bleek dat de realiteit op het terrein anders is. En dat lokale besturen en omwonenden soms vaak voor voldongen feiten worden geplaatst. Om zulke situaties in de toekomt te vermijden, komt de wetgever nu met een duidelijk afgelijnde procedure. Inspraak van zowel gemeenten als omwonenden wordt daarbij verplicht gezien de grote impact die de afschaffing van een overweg heeft op de mobiliteit, de verkeersveiligheid en het dagelijks leven van buurtbewoners.
Principes
Voortaan is de infrastructuurbeheerder verplicht om bij iedere beslissing over de afschaffing van een overweg rekening te houden met volgende principes:
• | een afschaffing van een overweg wordt afdoende gemotiveerd; |
• | de verkeersveiligheid, de impact op mobiliteit en de ontsluiting van aangrenzende percelen worden steeds in acht genomen; |
• | de impact van het afschaffen van een overweg wordt zo nodig beoordeeld in een gemeentegrensoverschrijdend perspectief; |
• | bij de afweging voor de afschaffing van een overweg wordt rekening gehouden met de actuele functie van de overweg, zonder daarbij de behoeften van de toekomstige generaties in het gedrang te brengen; daarbij worden de ruimtelijke behoeften van de verschillende maatschappelijke activiteiten gelijktijdig tegen elkaar afgewogen. |
Infrabel moet altijd het advies vragen aan de gemeente waar de overweg die ze wenst af te schaffen gelegen is. De gemeente moet een openbaar onderzoeks organiseren over de voorgenomen afschaffing zodat omwonenden hun bezwaren kunnen formuleren. Een later KB zal meer details geven over die adviesvraag en het openbaar onderzoek.
Administratief beroep
Tegen iedere beslissing tot afschaffing van een overweg kan administratief beroep worden ingesteld bij de FOD Mobiliteit door
• | de gemeente op het grondgebied waarvan de betrokken overweg is gelegen; en |
• | de beheerder van de wegverbinding die door de opheffing van de overweg zou worden afgesneden. |
Hoe het beroep moet worden ingediend en behandeld wordt later verduidelijkt in het uitvoeringsbesluit.