Europa wil meer controle op derdelanders die de EU binnenkomen voor een kort verblijf (max. 90 dagen in Schengengebied). Daarom zullen de lidstaten binnenkort overschakelen naar het ‘Entry Exit System (EES)’, een geautomatiseerd IT-systeem voor de registratie van derdelanders (zowel houders van een visum voor kort verblijf als van visum vrijgestelde reizigers). In 2023 werd onze Vreemdelingenwet klaargestoomd voor het EES. Nu volgen nog een aantal noodzakelijke uitvoeringsbepalingen.
EES
Het ‘Entry Exit Systeem’ is een elektronisch registratie- en controlesysteem bij de grenzen van Schengenlanden. Het registreert elke derdelander (zowel de houders van een visum voor kort verblijf als van visum vrijgestelde reizigers) die voor een korte periode (max. 90 dagen) in de Europese Unie wil verblijven.
Identiteitsgegevens én biometrische gegevens, vingerafdrukken en een gezichtsscan worden digitaal opgenomen in het EES, net als een datum van vertrek. Vreemdelingen die de registratie weigeren, krijgen geen toegang tot de EU.
De geregistreerde informatie komt terecht in een nieuwe Europese databank die toegankelijk is voor alle lidstaten. Met het systeem kunnen de bevoegde autoriteiten van alle lidstaten weten of de verblijfsduur van een vreemdeling is overschreden en of deze al dan niet vertrokken is naar zijn land van herkomst.
Het EES zorgt dus voor een grondigere controle op het verblijf en het vertrek van derdelanders in de EU. Het systeem komt in de plaats van de verplichting van de lidstaten om paspoorten van onderdanen van derde landen af te stempelen.
Uitvoering
Dit besluit krijgt een nieuwe afdeling in over gegevensbescherming in het kader van het EES. Deze afdeling concretiseert ook de toegang tot het EES voor specifieke doeleinden, onder meer voor de Dienst Vreemdelingenzaken, Staatsveiligheid, de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst, en de Douane en Accijnzen. Ook gemeentebesturen hebben toegang voor bepaalde doeleinden. Daarnaast bepaalde regering de verantwoordelijkheid voor de gegevensverwerking.
Verder specificeert de regering de procedure voor vreemdelingen om hun verblijfsadres elektronisch te melden bij de DVZ (incl. de vereiste gegevens). Een nieuw document (bijlage 3quinquies), wordt afgegeven bij het aanmaken van de EES-notitie.
Tot slot zijn er nog enkele verduidelijkingen m.b.t. de verplichting voor derdelanders om biometrische gegevens af te staan en het opslaan van die gegevens in het EES.
In werking: het KB van 17 juli 2024 treedt in werking op dezelfde datum als de wet van 19 maart 2023. Deze wet treedt in werking op de door de Europese Commissie vastgestelde datum m.b.t. de inwerkingtreding van het EES-systeem.
