De nieuwe wet van 30 juli 2022 breidt een vervolg aan de eerdere verzamelwet van 28 november 2021. Het opzet is hetzelfde: verschillende wijzigingen en rechtzettingen aanbrengen in uiteenlopende regelgeving om justitie menselijker, sneller en straffer te maken.
Geen nationaliteitsvoorwaarde meer voor advocaten
De nationaliteitsvoorwaarde voor advocaten wordt geschrapt uit het Gerechtelijk Wetboek. In plaats van op de nationaliteit van de kandidaat wordt de focus verlegd naar de kennis van het Belgische rechtssysteem. Daarom zorgt de wet ook voor de opheffing van het koninklijk besluit van 24 augustus 1970 tot invoering van een afwijking van de voorwaarde van nationaliteit gesteld bij artikel 428 van het Gerechtelijk Wetboek betreffende het voeren van de titel en de uitoefening van het beroep van advocaat.
Tijdelijke maatregel tot vermindering van de overbevolking in de gevangenissen
Om de overbevolking tegen te gaan, krijgt een gedetineerde die zich in de tijdsvoorwaarden voor een voorwaardelijke invrijheidsstelling bevindt, een vervroegde invrijheidsstelling vanaf 6 maanden voor het einde van het uitvoerbaar gedeelte van zijn straf. De directeur kent die vervroegde invrijheidsstelling toe mits de gedetineerde onderdak heeft en voldoende bestaansmiddelen. Niet alle gedetineerden komen in aanmerking. Zo zijn bijvoorbeeld langgestraften met een straftotaal van meer dan 10 jaar of veroordeelden zonder recht op verblijf uitgesloten.
Die mogelijkheid blijft van toepassing tot 31 augustus 2023. De Koning kan die datum verlengen tot 31 december 2024.
Audio(visuele)-opname mogelijk van zitting hof van assisen
De voorzitter van het hof van assisen kan beslissen dat er een audio(visuele)-opname gemaakt wordt van de terechtzitting voor het Hof zodat slachtoffers en hun advocaten de zitting vanop afstand kunnen volgen. Dat kan nodig zijn wanneer er een groot aantal procespartijen is en/of wanneer een groot aantal slachtoffers in het buitenland woont.
De voorzitter kan ook beslissen dat de zitting wordt opgenomen wanneer de opname van belang is voor het aanleggen van historische justitiearchieven.
Correctionele zittingsplaats kan gewijzigd worden
De voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg of van het hof van beroep kan beslissen dat een correctionele zitting doorgaat in een zittingsplaats die hij aanwijst. Hij doet dat in samenspraak met de minister van Justitie. Dat kan bijvoorbeeld nodig zijn om veiligheidsredenen of omwille van een groot aantal beklaagden.
Gegevensbank vonnissen en arresten uitgesteld
De inwerkingtreding van de wet van 5 mei 2019 tot wijziging van het Wetboek van strafvordering en het Gerechtelijk Wetboek wat de bekendmaking van de vonnissen en arresten betreft, wordt uitgesteld naar 30 september 2023.
Burgerlijk Wetboek bepaalt algemeen bewijs van erfrechtelijke hoedanigheid
Omdat het bewijs van erfrechtelijke hoedanigheid in verschillende situaties en voor verschillende doelen nodig kan zijn, was er nood aan een meer algemene regeling van het bewijs van erfopvolging. Het nieuwe artikel 4.59 Burgerlijk Wetboek omschrijft hoe de akten of attesten van erfopvolging als bewijs dienen.
De Koning bepaalt de datum van inwerkingtreding en dat is ten laatste op 1 november 2022.
Penitentiair verlof uitgebreid
De mogelijkheid voor de gedetineerde om 3 keer penitentiair verlof aan te vragen wordt opgetrokken naar 4 keer.
Die wijziging treedt in werking op 1 september 2022.
Inwerkingtreding: 18 augustus 2022 (enkele afwijkingen zijn hierboven aangegeven).
