De Vlaamse regelgeving over de weginfrastructuur, het wegenbeleid, de waterinfrastructuur en het waterbeleid ondergaat verschillende wijzigingen. Ze zijn gebundeld in ‘het Verzameldecreet van 22 maart 2024’, dat op 26 april in het Belgisch Staatsblad verscheen. We lichten de belangrijkste nieuwigheden kort toe.
De
Wet Statuut Autosnelwegen voorziet in een algemeen bouwverbod op het domein van de autosnelwegen. Al kunnen er bij ministerieel besluit afwijkingen worden ingevoerd voor een openbare dienst, voor het oprichten van installaties of gebouwen in verband met de dienst van de autosnelweg.
Die afwijkingsmogelijkheden worden nu verder uitgebreid in uitvoering van het nieuw Vlaams Energie- en Klimaatplan (VEKP). In het VEKP is de vooropgestelde productie uit hernieuwbare energiebronnen in het Vlaamse Gewest in 2030 vastgesteld op 31.974 GWh. Om dat doel te halen, zijn extra installaties nodig voor de opwekking van hernieuwbare energie. De regering denkt daarvoor aan het autosnelwegdomein. Dat biedt heel wat mogelijkheden. Zo kunnen er op plaatsen met een brede middenberm bijvoorbeeld zonnepanelen worden geplaatst. Om dat mogelijk te maken is voortaan een afwijking mogelijk op het bouwverbod voor de plaatsing van installaties voor hernieuwbare energie of telecommunicatie. Zij het alleen ‘voor zover dat verenigbaar is met de functie van de autosnelweg’. Maar let op! Ook hiervoor is eerst nog een MB nodig.
Wet technische eisen voertuigen (Hoofdstuk 4)
De decretale basis voor het
heffen van retributies in het kader van technische voertuigkeuringen, technische controles, het uitreiken van vergunningen en erkenningen in het Vlaams gewest is uitgebreid. De bestaande bepalingen in de
Wet technische eisen voertuigen waren volgens de Raad van State te algemeen waardoor ze onvoldoende rechtsgrond boden.
Daarom omschrijft de
Wet technische eisen voertuigen voortaan expliciet in welke gevallen de Vlaamse regering retributies kan bepalen en door wie ze verschuldigd zijn. De decreetgever voorziet ook in een uitdrukkelijke delegatie aan de Vlaamse regering om het tarief en de betalingswijze van de retributies vast te leggen, net als de procedure bij niet-betaling.
Daarnaast zijn in het licht van de GDPR specifieke regels opgenomen voor de verwerking en bewaring van persoonsgegevens in het kader van de uitvoering van de Wet technische eisen voertuigen.
Tot slot wijzigt de decreetgever enkele zaken m.b.t. de handhaving. Voortaan kan de Vlaamse regering voor bepaalde overtredingen bepalen dat het verval van de strafvordering slechts intreedt wanneer de overtreder de onmiddellijk inning heeft betaald en tot regularisatie is overgegaan. Bij gebrek aan een tijdige regularisatie kan het openbaar ministerie alsnog een strafvordering instellen en de betrokkene voor de rechtbank brengen om een strengere straf te laten uitspreken. Het is dus aan de regering om te bepalen voor welke inbreuken regularisatie vereist is als voorwaarde voor strafverval, om de termijn vast te stellen waarbinnen dit dient te gebeuren én te concretiseren hoe regulariseren precies moet.
KB Overtredingen per graad (wegverkeer) (Hoofdstuk 7)
De maximaal toegelaten massa overschrijden die vermeld is op een
onderbord bij het verkeersbord C23, vormt in het Vlaams gewest een overtreding van de derde graad. De decreetgever wijzigt in die zin het
overzicht van de overtredingen van de derde graad in het KB Overtredingen per graad (wegverkeer).
De federale overheid is bevoegd om de regels te bepalen van het algemene toegangsverbod dat wordt ingesteld door verkeersbord C23 (zonder onderbord). Het gaat meer concreet om een toegangsverbod voor bestuurders van motorvoertuigen en slepen ontworpen en gebouwd voor het vervoer van goederen, ongeacht de massa van deze voertuigen. Wanneer een onderbord is toegevoegd bij verkeersbord C23, geldt het verbod alleen wanneer de maximaal toegelaten massa van de voertuigen hoger is dan de aangeduide massa. De gewesten zijn bevoegd voor de massa’s van voertuigen.
Het zijn dus de gewesten die sancties moeten bepalen voor het niet-naleven van het onderbord. De decreetgever doet nu het nodige voor het Vlaams gewest: de maximaal toegelaten massa overschrijden vermeld op het onderbord bij het verkeersbord C23, vormt een overtreding van de derde graad. Het gaat dus om een overtreding die de veiligheid van personen rechtstreeks in gevaar brengt.
Decreet Bijzonder Wegtransport (Hoofdstuk 10)
Het
Decreet Bijzonder Wegtransport laat de Vlaamse regering toe om voor specifieke inbreuken een
administratieve geldboete te bepalen die hoger is dan de minimumgeldboete die decretaal is voorzien. Het bepaalde bedrag mag echter nooit hoger zijn dan de maximumgeldboete die door het decreet is bepaald. Het bedrag dat de regering uiteindelijk vastlegt moet nog verhoogd worden met de opdeciemen om te komen tot de eigenlijke administratieve geldboete. In de praktijk blijkt de huidige formulering van deze bevoegdheid tot verschillende interpretaties te leiden. De tekst is daarom herschreven, zonder inhoudelijk iets te wijzigen.
Het verzameldecreet zorgt ook nog voor een reeks andere wijzigingen. Naast de toevoeging van enkele nieuwe definities, waaronder die van emissiearm voertuig, emissievrij voertuig en milieuvriendelijk uitzonderlijk vervoer, bevat het decreet nu ook specifieke regels voor milieuvriendelijk uitzonderlijk vervoer. Dat is aanleiding voor diverse vragen vanuit de sector naar piloot- of proefprojecten met emissievrije en emissiearme slepen die afwijken van de normale afmetingen. Vlaanderen wil voor die projecten een duidelijk regelgevend kader bieden. Het decreet stelt dat milieuvriendelijk uitzonderlijk vervoer alleen mogelijk in het kader van een door de Vlaamse regering opgezet pilootproject en onder specifieke voorwaarden m.b.t. de afmetingen van de voertuigen en hun slepen) en het laadvolume. Het is aan de regering om alle details m.b.t. de projecten verder uit te werken in een besluit.
Decreet terugkommoment rijopleiding categorie B (Hoofdstuk 12)
Het KVH voorziet in een reeks procedureregels die gebruikt kunnen worden bij de uitwerking van het handhavingsbeleid en procedures binnen elk van de beleidsdomeinen. De instrumenten uit het KVH maken het mogelijk om gerichter en krachtdadiger op te treden tegen eenieder die het terugkommoment niet (tijdig) volgt en tegen de instellingen en de lesgevers die het terugkommoment of onderdelen van het terugkommoment aanbieden of geven in strijd met de wettelijke bepalingen.
Daarnaast voorziet de decreetgever ook in de mogelijkheid voor het Departement Mobiliteit en Openbare Werken om, als een loutere beslissing van administratieve aard, de erkenning als instelling die het terugkommoment organiseert en de erkenning als lesgever die een onderdeel van het terugkommoment geeft, geheel of gedeeltelijk te schorsen of op te heffen. Dat schorsing of opheffing is mogelijk als niet of niet langer voldaan is aan de wettelijke voorwaarden (incl. de moraliteits- en betrouwbaarheidsvereiste die voorzien wordt in het decreet).
Tot slot zijn de decretale bepalingen m.b.t. de verwerking van persoonsgegevens verder verfijnd.
In werking: op een door de regering te bepalen datum en uiterlijk op 31 december 2025.
