Vanaf 26 december 2021 is ‘langdurig gesloten begeleiding’ opnieuw mogelijk voor jeugddelinquenten van 12 tot 16 jaar. Deze uitzonderlijke procedure uit het Vlaams jeugddelinquentiedecreet werd begin dit jaar vernietigd door het Grondwettelijk Hof (arrest 22/2021). Het Hof vond de omstandigheden en voorwaarden te vaag waardoor de bepalingen botsten met het wettigheidsbeginsel en het Verdrag inzake de rechten van het kind. De Vlaamse decreetgever herstelt de procedure nu mét de nodige aanpassingen zodat de bepalingen tegemoet komen aan de kritiek van het Hof. Het Jeugddelinquentiedecreet geeft nu bijvoorbeeld duidelijk aan voor welke feiten minderjarigen jonger dan 16 jaar opgesloten kunnen worden. Iets dat vroeger ontbrak.
Langdurig gesloten begeleiding 16-plussers
De jeugdrechter kan een minderjarige delictpleger toevertrouwen aan een afdeling binnen een gemeenschapsinstelling voor een gesloten begeleiding van maximaal 2,5 of 7 jaar. Op dit moment is deze langdurige gesloten begeleiding alleen mogelijk voor jongeren die minstens 16 jaar waren op het moment van de feiten.
Sanctie opnieuw mogelijk voor 12 tot 16-jarigen
Voortaan voorziet het Vlaams Jeugddelinquentiedecreet opnieuw een uitzondering voor minderjarigen die jonger zijn dan 16 jaar.
De jeugdrechter kan de langdurig gesloten begeleiding ten aanzien van jongeren die nog geen 16 jaar waren op het ogenblik van de feiten echter alleen uitspreken in uitzonderlijke omstandigheden. Die zijn er wanneer de jongere zeer zware feiten heeft gepleegd zoals verkrachting, een levensdelict, een oorlogsmisdrijf of terroristisch misdrijf. Bovendien gelden er voorwaarden naargelang de leeftijd.
Concreet kan de jeugdrechter de sanctie opleggen aan minderjarigen die op het ogenblik van de feiten minstens 12 waren maar jonger dan 16 jaar als
• | het jeugddelict een feit is als vermeld in artikel 136bis (genocide),136ter (misdaad tegen de mensheid),136quater (oorlogsmisdaden),136sexies (genocide, misdaden tegen de mensheid, oorlogsmisdaden met werktuig),137 (terroristische misdrijven),140 (deelname terreurgroep),141 (hulp aan terreur),376 (verkrachting en aanranding van de eerbaarheid),393 (doodslag),394 (doodslag met voorbedachten rade),395 (doodslag bloedverwanten),396 (kindermoord),397 (vergiftiging) en 475 (doodslag bij diefstal of afpersing) van het Strafwetboek, en de voormelde feiten strafbaar zijn met meer dan 10 jaar opsluiting, of een feit is als vermeld in artikel 375 (verkrachting) van het Strafwetboek; |
• | er een vermoeden is van schuldbekwaamheid; |
• | iedere andere sanctie ongepast is of heeft gefaald; |
• | de fysieke en psychische integriteit van de minderjarige of van derden in gevaar is; |
• | een gesloten begeleiding noodzakelijk is. |
De voorwaarden zijn cumulatief.
Voor 12 tot 14-jarigen bedraagt de maximale duur van de sanctie 2 jaar. Voor 14 tot 16-jarigen is dat 5 jaar.
In werking: 26 december 2021.