In uitvoering van de Wet Bestuurlijke Handhaving beheert de Directie Integriteitsbeoordeling voor Openbare Besturen (DIOB) een Centraal Register van Integriteitsonderzoeken. Dat geeft een overzicht van alle gemeentelijke beslissingen tot weigering, schorsing of opheffing van een vestigings- of uitbatingsvergunning of de sluiting van een inrichting na een integriteitsonderzoek. De federale regering verduidelijkt hoe de DIOB die beslissingen moet registreren en hoe de gemeenten toegang kunnen krijgen tot het register.
Integriteitsonderzoek
De
Wet Bestuurlijke Handhaving geeft lokale besturen de mogelijkheid om publieke inrichtingen uit bepaalde economische sectoren en inrichtingen waar bepaalde economische activiteiten plaatsvinden te onderwerpen aan een integriteitsonderzoek. Met als bedoeling na te gaan of er een in de betrokken zaken illegale activiteiten plaatsvinden zoals het witwassen van geld, illegale handel of fraude.
Als het onderzoek iets aan het licht brengt, dan kan het lokale bestuur beslissen om de vestigings- of uitbatingsvergunning te weigeren, te schorsen of op te heffen of de inrichting te sluiten. In het Belgisch Staatsblad van 15 mei 2024 verscheen het KB dat de lijst bevat met precieze sectoren en activiteiten die als risicovol worden beschouwd en voorwerp kunnen zijn van een integriteitsonderzoek. Het besluit vormt de basis voor de lokale besturen om aan de slag te gaan. Ze kunnen nu een politieverordening aannemen waarin ze de sectoren en activiteiten overnemen die voor (een deel van) hun grondgebied relevant zijn (mits motivering én voorafgaande risicoanalyse). Voor de opgenomen sectoren en activiteiten zullen de gemeenten de uitbating onderwerpen aan een integriteitsonderzoek. Het integriteitsonderzoek wordt opgestart en uitgevoerd na besluit van de burgemeester, en onder zijn gezag en verantwoordelijkheid.
Centraal Register van integriteitsonderzoeken
Alle beslissingen die de gemeente neemt na een integriteitsonderzoek, met name de beslissingen tot weigering, schorsing of opheffing van een vestigings- of uitbatingsvergunning en de beslissingen tot sluiting van een inrichting worden geregistreerd in een Centraal Register van integriteitsonderzoeken. Dat register wordt beheerd door de Directie Integriteitsbeoordeling voor Openbare Besturen (DIOB).
Om die registratie vlot te laten verlopen, moet de gemeente die een beslissing neemt die info aan de DIOB communiceren. Met daarbij duidelijk de vermelding van de economische sector en/of de economische activiteit waarbinnen de beslissing is genomen.
Voor de communicatie geldt een strikte deadline: de beslissing moet via een elektronisch formulier (vastgesteld door de DIOB) binnen de 5 werkdagen (te rekenen vanaf de datum van de beslissing) worden doorgegeven. Wanneer er beroep wordt aangetekend tegen de beslissing, moet de gemeente dat binnen de 5 werkdagen (vanaf de kennisname van het beroep) aan de DIOB melden. Ook hiervoor bestaat een specifiek formulier. Op basis daarvan zal de DIOB de beslissing onder voorbehoud registreren in het register.
De arresten van de Raad van State in het kader van de beroepsprocedure moeten ook aan de DIOB worden bezorgd. En dat binnen de 5 dagen na ontvangst van het arrest.
Toegang tot register
Om toegang te krijgen tot de gegevens van het register dient de gemeente eenmalig een toegangsaanvraag in bij de DIOB (via een specifiek aanvraagformulier dat door de DIOB is vastgesteld).
Niet iedereen krijgt zomaar toegang na een aanvraag. Alleen de personeelsleden van de gemeente waarvan de DIOB de identiteitsgegevens kreeg, krijgen toegang.
Overgangsbepaling
In afwachting van de totstandkoming van de elektronische infrastructuur, worden de gemeentelijke beslissingen, de meldingen van beroepen tegen de beslissingen, de arresten van de Raad van State in het kader van een eventuele beroepsprocedure tegen de beslissing en de toegangsaanvragen tot het register per aangetekende zending aan de DIOB (via de formulieren als bijlage bij het KB van 26 april 2024) of via een elektronisch middel dat door de minister bevoegd voor Binnenlandse Zaken nader wordt bepaald.
Inwerkingtreding: 25 mei 2024.
