Uiterlijk op 31 december 2026 treedt het ‘Vlaams Decreet Professioneel Rijonderricht’ in werking. Vanaf dan is iedereen die professioneel rijonderricht geeft, onderworpen aan een vergunningsplicht én toezicht van de Vlaamse overheid. Dat is momenteel niet het geval. Met het nieuwe decreet wil Vlaanderen dus een meer gelijk speelveld creëren voor aanbieders van professioneel rijonderricht. De persoon die professioneel theorie- of praktijkonderricht verstrekt, is verplicht om zijn vergunning op eenvoudig verzoek en op een transparante manier kenbaar te maken aan de kandidaat-bestuurder, een examencentrum of andere bevoegde instanties zoals politiediensten, inspecteurs. Maar de decreetgever streeft ook naar een kwaliteitsverbetering van de sector. Onder meer door de toegang tot het beroep van rijlesgever of rijschooldirecteur te verstrengen. Zo zijn er verplichte proeven om een lestoelating te krijgen, maar ook verplichte bijscholingen en evaluaties. Het decreet introduceert ook een nieuw erkenningskader voor rijscholen en bevat strengere handhavingsregels zodat fraude en onregelmatigheden beter, gerichter en krachtdadiger kunnen worden aangepakt.
Toepassingsgebied
Het Decreet Professioneel Rijonderricht is van toepassing op
| • | het professionele theorieonderricht dat verstrekt wordt in het Vlaams gewest; en |
| • | het professionele praktijkonderricht waarvan het vertrekpunt op het grondgebied van het Vlaams gewest ligt. |
Het decreet verhindert dus niet dat voertuigen die gebruikt worden voor het professionele praktijkonderricht waarvan het vertrekpunt in het Waals of het Brussels Hoofdstedelijke gewest ligt, op basis van de regels en vergunningen die in dat gewest gelden, ritten die passen in het kader van het professionele praktijkonderricht kunnen voortzetten in het Vlaamse Gewest.
Voorwaarden
Om de kwaliteit van het professionele theorie- en praktijkonderricht optimaal te garanderen, mag het theorieonderricht en het praktijkonderricht dat tegen betaling aan kandidaat-bestuurders wordt aangeboden, alleen worden verstrekt in overeenstemming met de voorwaarden van het decreet en de uitvoeringsbesluiten ervan. Het is aan de Vlaamse regering om bij besluit te bepalen welk onderricht niet moet voldoen aan de voorwaarden.
Vergunningsplicht
Er wordt uitgegaan van het algemene principe dat het professionele theorie- en praktijkonderricht wordt verstrekt door een vergunde rijlesgever die ofwel een personeelslid van een erkende rijschool is, ofwel een zelfstandig vergund rijlesgever (buiten een erkende rijschool om) is.
Niemand mag professioneel theorieonderricht of professioneel praktijkonderricht verstrekken zonder vergunning. Enige uitzondering: een stagiair mag professioneel theorie- of praktijkonderricht verstrekken voor een erkende rijschool conform de geldige stagetoelating waarvan hij in het bezit is.
De vergunningsplicht geldt ongeacht of het (facultatieve) professionele theorie- of praktijkonderricht wordt verstrekt als personeelslid van een erkende rijschool, dan wel als zelfstandige lesgever (buiten een erkende rijschool om).
Kandidaat-rijlesgevers moeten eerst een of meer lestoelatingen behalen, naargelang van het type van onderricht dat ze willen verstrekken (theorie- of praktijkonderricht) en de categorieën van motorvoertuigen waarvoor ze onderricht willen verstrekken. Het decreet onderscheidt 6 soorten lestoelatingen (II, IIIa, IIIb, IV, V en VI), maar geeft geen inhoudelijke duiding. Die komt pas later in een uitvoeringsbesluit. De lestoelating vormt het bewijs dat de kandidaat-rijlesgever geslaagd is voor alle vereiste proeven, examens en/of stages en dat hij alle nodige opleidingen heeft gevolgd om het betrokken professioneel theorie- of praktijkonderricht te verstrekken. Telkens als de vergunde rijlesgever een nieuwe lestoelating behaalt en voldoet aan alle vergunningsvoorwaarden, kan de vergunning uitgebreid worden met die nieuwe lestoelating(en). Kandidaat-rijlesgevers die niet slagen voor de proeven, examens of stages voor het verkrijgen van een lestoelating kunnen beroep aantekenen.
Naast de lestoelatingen vermeldt de vergunning bijkomend ook dat de vergunde rijlesgever in het bezit is van een geldige directievergunning en dus een erkende rijschool mag leiden.
De persoon die professioneel theorie- of praktijkonderricht verstrekt, is verplicht om zijn vergunning op eenvoudig verzoek en op een transparante manier kenbaar te maken aan de kandidaat-bestuurder, een examencentrum of andere bevoegde instanties zoals politiediensten, inspecteurs, enz.
De Vlaamse regering zal in een later besluit de precieze voorwaarden en nadere regels bepalen van de vergunning, zoals de geldigheidsduur, de vorm en de wijze van afgifte.
Verplichte bijscholing
Elke vergunde rijlesgever is verplicht om bijscholing te volgen. Maar het decreet zelf bevat hierover geen details. Het komt aan de Vlaamse regering toe om de voorwaarden en nadere regels van die bijscholing te bepalen. Denk aan de inhoud, het aantal uren, de frequentie, eventuele vrijstellingen, de gevolgen van het niet-volgen van de bijscholing voor de geldigheid van de vergunning, enz.
Evaluaties
Elke vergunde rijlesgever wordt tijdens de periode waarin hij over een vergunning beschikt, geëvalueerd aan de hand van een evaluatieproef. Maar ook hierover pas meer details in een later uitvoeringsbesluit van de regering.
Erkenning rijschool
Het decreet creëert een erkenningskader voor rijscholen, oefenterreinen, vestigingseenheden en personeelsleden van een erkende rijschool in de hoedanigheid van directeur, lesgever of stagiair. Het beschrijft ook de voorwaarden waaraan blijvend moet worden voldaan om de vergunning, de toelating of de erkenning te kunnen behouden. De details zullen later door de regering worden uitgewerkt.
Vormingsmoment begeleiders
Elke begeleider van een kandidaat-bestuurder die het praktische examen voor het behalen van een rijbewijs B aflegt in een examencentrum dat in het Vlaamse Gewest is gelegen, is verplicht om een vormingsmoment te volgen bij een ‘lesgever Vormingsmoment’ die vergund is voor het verstrekken van het vormingsmoment. Het is aan de Vlaamse regering om de regels te bepalen die gelden voor het vormingsmoment als de organisatie ervan.
Handhaving
Het Kaderdecreet Vlaamse Handhaving (KVH) is van toepassing voor de handhaving van het Decreet Professioneel Rijonderricht en de bijhorende uitvoeringsbesluiten. Ter uitvoering van het KVH zijn in het decreet de verboden gedragingen omschreven, en zijn het minimum- en het maximumbedrag van de daaraan gekoppelde bestuurlijke geldboete vastgesteld.
Zo kan iemand die handelt in strijd met de bepalingen van het decreet of de uitvoeringsbesluiten ervan, gestraft worden met een bestuurlijke geldboete van minimaal 50 en maximaal 10.000 euro per vastgestelde inbreuk.
In werking: op een datum bepaald door de Vlaamse regering en uiterlijk op 31 december 2026.
