De Wet Geïntegreerde Politiedienst (WGP) voorziet voortaan dat gouverneurs de bevoegdheden die zijn toegewezen aan een burgemeester of aan het politiecollege van een politiezone zal kunnen uitoefenen in geval van uitzonderlijke, onverwachte of acute veiligheidsproblemen die de grenzen van één lokale politiezone overschrijden. Dit betekent onder meer dat ze politiezones zullen kunnen aansturen en instructies geven.
Maar ze krijgen die commandobevoegdheden niet zomaar. Door toevoeging in de Wet Geïntegreerde Politie wordt louter de theoretische mogelijkheid voorzien. Het is aan de Koning om, bij een in de ministerraad overlegd besluit, te bepalen voor welke gouverneurs de nieuwe commandobevoegdheid van toepassing zal zijn. Dat KB moet bovendien bij wet worden bekrachtigd binnen 4 maanden vanaf de inwerkingtreding ervan. Bij gebrek aan bekrachtiging, treedt het besluit buiten werking.
Concreet stelt de WGP (in een nieuw artikel 46bis) dat
| • | de gouverneur ‘in geval van uitzonderlijke veiligheidsproblemen die de grenzen van de lokale politiezone overschrijden, de bevoegdheden van de burgemeester en het politiecollege zoals bedoeld in de artikelen 42 tot 46 van de WGP uitoefent en het gezag en de leiding over de betrokken politiezones coördineert. En dat voor zolang de veiligheidsproblemen dat vereisen. |
| • | een burgemeester of korpschef in geval van acute of onverwachte veiligheidsproblemen die de grenzen van de lokale politiezone overschrijden, aan de gouverneur kunnen vragen om de bevoegdheden van de burgemeester en het politiecollege zoals bedoeld in de artikelen 42 tot 46 van de WGP uit te oefenen en het gezag en de leiding over de betrokken politiezones te coördineren voor zolang de veiligheidsproblemen dat vereisen. |
Er gelden dus strikte voorwaarden.
Zo moet het gaan om uitzonderlijke, acute of onverwachte veiligheidsproblemen die meerdere politiezones treffen. De wetgever duidt echter niet wat dat precies betekent. De parlementaire stukken bij de wetswijziging geven iets meer inzicht, maar ook daar wordt uitdrukkelijk gesteld dat ‘uitzonderlijke, acute of onverwachte veiligheidsproblemen zich niet laten voorspellen’. ‘Het gaat om open begrippen waarvan de inhoud onmogelijk a priori kan worden afgebakend. Ze moeten concreet worden ingevuld in de praktijk, rekening houdend met de daadwerkelijke situatie die zich voordoet, zoals gebruikelijk is in het veiligheidsbeleid’.
Er wordt wel meegegeven dat het begrip ‘uitzonderlijke veiligheidsproblemen’ verwijst naar veiligheidsproblemen die een bijzondere ernst vertonen of een bijzondere inzet van politiediensten van meerdere zones vergen. Het gaat om veiligheidsproblemen die niet regelmatig voorkomen, waarbij de gouverneur de nieuwe commandobevoegdheid zelf naar zich toe dient te trekken. Het begrip ‘acute veiligheidsproblemen’ verwijst dan weer naar veiligheidsproblemen die een onmiddellijk ingrijpen vergen en dus naar de snelheid waarmee het optreden van de politie gepaard gaat. Het begrip ‘onverwachte veiligheidsproblemen’ verwijst tot slot naar veiligheidsproblemen die plots opduiken of verergeren.
De gouverneur kan de commandobevoegdheden enkel uitoefenen wanneer de veiligheidsproblemen de grenzen van de lokale politiezone overschrijden. Daarmee wordt bedoeld dat het veiligheidsprobleem zich voordoet op het grondgebied van meerdere politiezones en een geïntegreerde aanpak vergt waarbij het gecoördineerd optreden van verschillende politiezones is vereist.
In werking: op een datum die bij KB wordt bepaald.
Bron: 29 MAART 2024. - Wet tot wijziging van de wet van 7 december 1998 tot organisatie van een geïntegreerde politiedienst, gestructureerd op twee niveaus om tot een geïntegreerd en globaal veiligheidsbeleid te komen binnen de provincies en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest,BS 18 april 2024, bl. 43752.
