Met het nieuwe Kaderdecreet Vlaamse Handhaving (KVH) stroomlijnt Het Vlaamse Parlement de Vlaamse handhavingsregels. Het KVH is een doorontwikkeling van het onder de vorige legislatuur aangenomen “Kaderdecreet Bestuurlijke Handhaving” (KBH). Nieuw is onder andere dat het KVH een standaardregeling voor herstel – en beveiligingsmaatregelen bevat. De tekst bevat ook: het verbeteren van de informatiedoorstroming tussen politie, administratie en gerecht, en de mogelijkheid om ook de personeelsleden van de politiezone en het havenbedrijf aan te stellen als toezichthouder, en de aanstelling van toezichthouders onder bepaalde voorwaarden te subsidiëren.
Het KVH regelt niet alleen de bestuurlijke maar ook de gerechtelijke handhaving, uiteraard binnen de grenzen van de Vlaamse bevoegdheden. Ook het KBH deed dat trouwens, zodat de exclusieve verwijzing naar bestuurlijke handhaving in de benaming enigszins ongelukkig gekozen was. De nieuwe titel dekt dus beter de lading.
Het KVH voorziet ook in een standaardregeling voor herstel – en beveiligingsmaatregelen. Het legt ook de basis voor de digitalisering van de Vlaamse handhaving. Dat zijn zaken die in het KBH nog ontbraken. De digitalisering zorgt voor een efficiënte en veilige gegevensuitwisseling tussen handhavingsactoren, en maakt op een moderne en eenvormige manier communicatie met de burger mogelijk.
Net zoals zijn voorganger, is het KVH een kaderregeling waarin Vlaamse regelgeving kán instappen (opt-in). Deze instap vereist een decretale implementatie waarin bepaald wordt of het KVH geheel of slechts gedeeltelijk van toepassing wordt en hieraan zo nodig voorwaarden worden gesteld.
De functiescheiding van het KBH wordt in het KVH deels verlaten. Toezicht wordt voortaan samen met opsporing (zowel strafrechtelijk als bestuurlijk) behandeld in één hoofdstuk, en toevertrouwd aan "de toezichthouder". Hetzelfde geldt voor vervolging en sanctionering, waarbij beide processen worden toevertrouwd aan "de beboetingsinstantie". Het aantal functietitels daalt hierdoor van 6 naar 3, met name:
| • | de toezichthouder (toezicht en opsporing + beveiliging); |
| • | de beboetingsinstantie (bestuurlijke vervolging + sanctionering); |
| • | de herstelinstantie (herstel + beveiliging). |
Verder werden op basis van de resultaten van de evaluatie (onder meer) volgende punctuele verbeteringen verwerkt in de tekst:
| • | de mogelijkheid om ook de personeelsleden van de politiezone en het havenbedrijf aan te stellen als toezichthouder, en de aanstelling van toezichthouders onder bepaalde voorwaarden te subsidiëren; |
| • | een verduidelijking van de verhouding tussen toezicht en opsporing; |
| • | het voorbehouden van de visitatie en de betreding bij heterdaad voor zwaardere misdrijven en inbreuken, waarvan het maximum van de (alternatieve of exclusieve) bestuurlijke geldboete hoger is dan 5.000 EURO; |
| • | het verbeteren van de informatiedoorstroming tussen politie, administratie en gerecht; |
| • | het voorzien in de mogelijkheid tot het gezamenlijk bestuurlijk vervolgen van meerdere deelnemers aan dezelfde feiten, en het gebruik van videoconferentie bij hoorzittingen. |
Het KVH trekt ondubbelzinnig de kaart van de digitalisering. Handhavingsdocumenten, uitgaande van Vlaamse overheidsinstanties, zullen verplicht digitaal moeten worden opgesteld, en dit met toepassing van de hoogst mogelijke garanties op het vlak van veiligheid, integriteit en authenticiteit.
Voortaan wordt niet langer de Raad van State maar wel het Vlaamse Handhavingscollege aangeduid als het standaard rechtscollege om de rechterlijke controle op bestuurlijke sanctie – en herstelbeslissingen te verzekeren.
In werking: 8 september 2023. Het kaderdecreet van 22 maart 2019 betreffende de bestuurlijke handhaving wordt opgeheven. Vlaamse regelgeving die was “ingestapt” in het kaderdecreet 2019, krijgt drie jaar de tijd om de overstap te maken naar het nieuwe kaderdecreet of in eigen regels te voorzien.
Bron: 14 JULI 2023. - Kaderdecreet over de handhaving van Vlaamse regelgeving,BS 29 augustus 2023, bl. 70650.
