De Belgische wetgever blijft het Belgische systeem hervormen. De doelstelling blijft onveranderd: justitie menselijker, sneller en straffer te maken. Deze nieuwe wet van 31 juli 2022 blijft in de lijn van de 3 vorige wetten en wijzigt een hele reeks reglementeringen. Onder andere mag een bevel tot aanhouding alleen onder strikte voorwaarden worden verleend. Het moet onder meer worden gemotiveerd.
Teruggave van het lichaam na autopsie
Bij een autopsie verleent de procureur des Konings vanaf het ogenblik dat het lichaam van de overledene niet meer nodig is om de waarheid te achterhalen, aan de nabestaanden toestemming voor de overdracht van het lichaam en tot begraven.
Een maand na de autopsie kunnen de nabestaanden aan de procureur des Konings teruggave van het lichaam vragen om het te begraven. De procureur des Konings moet daarop binnen vijftien dagen schriftelijk antwoorden.
Niet-naleving van de termijnen van de minnelijke schikking in strafzaken
Onder bepaalde voorwaarden kan de dader van een strafbaar feit een geldsom betalen om de strafrechtelijke vervolging te stoppen. Deze regeling heet minnelijke schikking in strafzaken.
Als deze geldsom niet op tijd wordt betaald, kan de procureur des Konings voortaan aan de overtreder een bevel geven tot betalen van:
| • | het initiële bedrag vermeerderd met 35%; |
| • | de bijdrage voor het bijzonder Fonds tot hulp aan de slachtoffers van opzettelijke gewelddaden en aan de occasionele redders; |
| • | een administratieve toeslag van 25,32 euro, jaarlijks geïndexeerd. |
Tegen dit bevel van de procureur des Konings kan beroep worden ingesteld.
De beroeps- en invorderingsprocedures worden toegelicht in dit nieuwe artikel 261bis/1 van het Wetboek van strafvordering.
Beheer van het Centraal register collectieve schuldenregeling
De oprichtingskosten van het Centraal register collectieve schuldregeling worden gefinancierd door de FOD Financiën.
Om de kosten voor het beheer van het Centraal register collectieve schuldregeling te dekken, kan de beheerder een retributie innen.
Het bedrag, de voorwaarden en de nadere regels van de inning van de retributie worden door de Koning bepaald.
Deze retributie:
| • | mag niet door de schuldenaar worden gedragen; |
| • | wordt op 1 januari van ieder jaar aangepast aan het indexcijfer van de consumptieprijzen. |
Motivatie van het bevel tot aanhouding
Een bevel tot aanhouding mag alleen onder strikte voorwaarden worden verleend. Het moet onder meer worden gemotiveerd.
Er dient te worden aangetoond dat er ernstige redenen bestaan om te vrezen dat de in vrijheid gelaten verdachte:
| • | nieuwe misdaden of wanbedrijven zou plegen; |
| • | zich aan het optreden van het gerecht zou onttrekken; |
| • | bewijzen zou pogen te laten verdwijnen; |
| • | of zich zou verstaan met derden. |
Voortaan kan de vrees dat de verdachte zich zou verstaan met derden, het verlenen van een bevel tot aanhouding en de handhaving ervan enkel motiveren bij de 1e verschijning.
Controle van de leeftijd van niet-begeleide minderjarige vreemdelingen
Bij twijfel over de minderjarigheid van het kind kan een medisch onderzoek worden gevraagd.
Voordien waren de kosten van dit medisch onderzoek ten laste van de overheidsinstantie die het onderzoek aanvroeg. Voortaan zijn de kosten ten laste van de dienst Voogdij.
Wijziging van een beslissing van de strafuitvoeringsrechtbank
Een nieuw artikel hervormt ook de bevoegdheid van de strafuitvoeringsrechtbank in het geval van een wijziging van de initiële beslissing of als er nieuwe ontwikkelingen zijn in het dossier.
Beschikking van toelaatbaarheid tot de collectieve schuldenregeling
De termijn om de beschikking van toelaatbaarheid ter kennis te brengen, wordt ingekort. De griffier moet de beschikking binnen 5 dagen ter kennis brengen van verscheidene personen, onder wie:
| • | de verzoeker en zijn echtgenoot of de wettelijk samenwonende; |
| • | de raadsman van verzoeker; |
| • | de schuldeisers; |
| • | de schuldbemiddelaar; |
| • | enz. |
Vertaling van de arresten van het Hof van Cassatie
De door het Hof van Cassatie gewezen arresten worden voortaan in het Nederlands en het Frans vertaald als ze relevant zijn voor:
| • | de eenheid van de rechtspraak; |
| • | of de ontwikkeling van het recht. |
Creatie van tijdelijke personeelsformatie
Verscheidene tijdelijke personeelsformaties worden gecreëerd, met name:
| • | voor het hof van beroep van Brussel; |
| • | voor de rechtbank van eerste aanleg van Antwerpen; |
| • | voor de rechtbank van eerste aanleg van Limburg; |
| • | voor het parket van Antwerpen; |
| • | voor het parket van Limburg. |
Inwerkingtreding
De meeste wijzigingen treden in werking op 1 september 2023, met uitzondering van enkele artikelen die vanaf 9 augustus 2023 van toepassing zijn.
Er is voorzien in verscheidene overgangsmaatregelen.
