Bestuurders van medische noodvervoersdiensten en onderhoudspersoneel dat een bus zonder passagiers naar het onderhoud brengt, hebben sinds 1 mei 2020 geen bewijs van vakbekwaamheid (code 95 op het rijbewijs) meer nodig. En er zijn nog meer aanpassingen aan de lijst vrijstellingen. De federale regering schikt zich daarmee naar de vereisten uit Richtlijn 2018/645 waarmee Europa meer uniformiteit wil creëren in de mix van vakbekwaamheidsregels binnen de EU.
Op de voorgrond in de richtlijn ook uniform taalgebruik. Voortaan is het ‘Uniecode 95’ en niet meer ‘Code 95’.
Nieuwe vrijstellingen vakbekwaamheid
In principe heeft elke vrachtwagen- of buschauffeur (rijbewijzen C of D, al dan niet met aanhangwagen) die aan commercieel vervoer doet (als professionele bestuurder), een bewijs van vakbekwaamheid nodig. Maar er gelden uitzonderingen. Zo is de vereiste van vakbekwaamheid bijvoorbeeld niet van toepassing op bestuurders van voertuigen met een toegelaten maximumsnelheid van 45 km per uur, van voertuigen in gebruik bij of onder controle van het leger, de brandweer, de politie of van voertuigen die op de weg worden getest met het oog op technische verbeteringen, reparatie of onderhoud.
Maar in navolging van de richtlijn, komen daar nu een pak vrijstellingen bij. Bijvoorbeeld voor bestuurders van medische nooddiensten en onderhoudspersoneel dat een bus naar het onderhoud brengt. Daarnaast zijn er tal van kleinere wijzigingen aan de bestaande vrijstellingen. Zo was er al een vrijstelling voor bestuurders van voertuigen die gebruikt worden voor niet-commercieel vervoer van personen en goederen. Maar die was beperkt tot privévervoer. Dat werd nu geschrapt.
Overzicht
Voor de duidelijkheid geven we hieronder een overzicht waarin we alle nieuwigheden in het vet hebben aangeduid. Voortaan is de vereiste van vakbekwaamheid niet van toepassing op bestuurders van voertuigen
| • | met een toegelaten maximumsnelheid van ten hoogste 45 km per uur |
| • | in gebruik bij of onder controle van de strijdkrachten, de burgerbescherming, de brandweer, de diensten verantwoordelijk voor de handhaving van de openbare orde en de medische noodvervoersdiensten, voor zover het vervoer voortvloeit uit de opdrachten waarmee die diensten zijn belast |
| • | die op de weg worden getest in verband met technische verbeteringen, reparatie, onderhoud en nieuwe of omgebouwde voertuigen die nog niet in het verkeer zijn gebracht |
| • | waarvoor een rijbewijs D of D1 vereist is en die worden bestuurd zonder passagiers door onderhoudspersoneel naar of van een onderhoudscentrum dat zich bevindt in de omgeving van de dichtstbijzijnde onderhoudsbasis die wordt gebruikt door de vervoerder, mits het rijden met het voertuig niet de voornaamste activiteit is van de bestuurder |
| • | die worden gebruikt bij noodtoestanden of die worden ingezet voor reddingsoperaties, met inbegrip van voertuigen die worden gebruikt voor niet-commercieel vervoer van humanitaire hulp |
| • | die gebruikt worden voor niet-commercieel vervoer van personen of goederen |
| • | of combinaties van voertuigen die worden gebruikt voor het vervoer van materiaal, apparatuur of machines die de bestuurder voor zijn werk nodig heeft en op voorwaarde dat dit vervoer niet de voornaamste activiteit van de bestuurder is |
| • | die door landbouw-, tuinbouw-, bosbouw-, veeteelt- of visserijbedrijven worden gebruikt voor het vervoer van goederen in het kader van hun eigen bedrijvigheid, behalve als het besturen van het voertuig deel uitmaakt van de voornaamste activiteit van de bestuurder of het rijden over een grotere afstand geschiedt dan 100 km vanaf de basis van de onderneming die het voertuig bezit, huurt of leaset. |
Welke documenten zijn vereist?
Bestuurders zijn in orde met de vakbekwaamheid als ze een van volgende - nog geldige - documenten kunnen voorleggen, afgegeven door een lidstaat van de EU/EER of Zwitserland, met daarop Uniecode 95:
| • | een rijbewijs |
| • | een kwalificatiekaart bestuurder |
| • | een bestuurdersattest |
Let op! De vermelding Uniecode 95 op het bestuurdersattest is niet verplicht voor documenten afgeleverd voor 23 mei 2020.
Bron: Koninklijk besluit van 30 april 2020 tot gedeeltelijke omzetting van de richtlijn 2018/645 van het Europees Parlement en de Raad van 18 april 2018 tot wijziging van richtlijn 2003/59/EG betreffende de vakbekwaamheid en de opleiding en nascholing van bestuurders van bepaalde voor goederen- en personenvervoer over de weg bestemde voertuigen en richtlijn 2006/126/EG betreffende het rijbewijs, BS 11 mei 2020.Extra informatie: Koninklijk besluit van 4 mei 2007 betreffende het rijbewijs, de vakbekwaamheid en de nascholing van bestuurders van voertuigen van de categorieën C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, BS 10 mei 2007.
