Vanaf 13 maart 2020 gelden strengere voorwaarden voor wie aan de slag wil als ‘veiligheidsverantwoordelijke’ in het Belgische voetbal. De federale regering eist van deze mensen die onder meer de stewards aansturen en de politie inlichten over de stadionveiligheid, dat ze een recent attest van medische geschiktheid kunnen voorleggen, de voorbije 5 jaar geen stadionverbod kregen en geen criminele veroordeling op hun naam hebben staan. Allemaal nieuwe elementen. Maar de regering gaat nog verder met een aanpassing van het veiligheidsprofiel voor de functie: daarop staan wel 13 strikte veiligheids- en competentiecriteria. Dubbel zo veel dan nu.
De ‘nieuwe’ Voetbalwet die op 1 juni 2018 in werking is getreden, zet extra in op veiligheid op en naast het voetbalveld, voor, tijdens én na voetbalwedstrijden. De hertekening van de functie van ‘veiligheidsverantwoordelijke’ is daar onderdeel van.
Bij (inter)nationale wedstrijden en in 1e amateurklasse
Zijn rol is aanzienlijk verruimd. Sinds de inwerkingtreding van de nieuwe wet zijn niet alleen de organisatoren van (inter)nationale voetbalwedstrijden verplicht om een veiligheidsverantwoordelijke aan te duiden. Ook clubs die uitkomen in de eerste amateurklasse moeten over een gemandateerde veiligheidsverantwoordelijke beschikken.
Die bredere inzet werd vertaald in de definiëring van de functie: binnen de nieuwe regels gaat het om de referentiepersoon die door de organisator gemachtigd wordt om in te staan voor de controle op de stadioninfrastructuur en haar conformiteit met de veiligheidsnormen, het hiërarchisch gezag en het uitoefenen van de bestuursmacht over de stewards, het organiseren van de briefing voor de stewards en om de organisator te vertegenwoordigen in de lokale adviesraad. Het is ook de persoon om aan de politiediensten alle inlichtingen betreffende de veiligheid van het stadion te verstrekken.
Strenge voorwaarden
Onder de ‘oude’ regels moesten veiligheidsverantwoordelijken alleen ouder zijn dan 18 jaar, beschikken over een attest van goed gedrag en zeden, en ervaring hebben op het gebied van veiligheid zijn. Daarnaast moesten ze beantwoorden aan 6 profielvereisten én binnen de 6 maanden na hun aanstelling een veiligheidsopleiding volgen bij de overkoepelende sportbond.
Voortaan zijn de regels dus een pak strenger en wordt geëist dat veiligheidsverantwoordelijken
• | bij de start van de opleiding 18 jaar of ouder zijn; |
• | onderdaan zijn van de EER of op datum van hun aanstelling minstens 2 jaar onafgebroken hun hoofdverblijfplaats hebben in België; |
• | niet geschrapt zijn uit het Rijksregister, zonder een nieuw adres meegedeeld te hebben. Bewijs aan de hand van een attest van hoofdverblijfplaats is verplicht; |
• | gedurende de 5 jaar voor hun aanstelling niet het voorwerp hebben uitgemaakt van een burgerrechtelijke uitsluiting, een administratief of gerechtelijk stadionverbod of een stadionverbod als beveiligingsmaatregel of waarschuwing; |
• | een attest van medische geschiktheid kunnen voorleggen dat maximum 1 jaar oud is; |
• | niet veroordeeld zijn geweest (zelfs niet met uitstel) tot een correctionele of criminele straf (uitgez. verkeersovertredingen). Bewijs aan de hand van een uittreksel uit het strafregister (of als men zijn woonplaats in het buitenland heeft een gelijkwaardig getuigschrift van maximum 6 maand oud) is verplicht; |
• | kunnen aantonen dat ze geen feiten hebben gepleegd die raken aan de veiligheidscriteria en een tegenindicatie vormen voor het vertrouwen in de betrokkene. |
Strikte veiligheids- en competentiecriteria
De veiligheidsverantwoordelijken moeten ook beantwoorden aan het profiel voor de functie. En ook dat is een pak strenger geworden. De 6 algemene profielvereisten (o.a. zich verbaal kunnen uitdrukken; autonoom beslissingen kunnen nemen; enz.) zijn vervangen door 13 specifieke veiligheids- en competentiecriteria:
• | veiligheidsvereisten - | afwezigheid van verdachte relaties met het criminele milieu, en/of in verband met het extremisme en het radicalisme; | - | geen gevaar inhouden voor de openbare orde en voor de inwendige of uitwendige veiligheid van de Staat; |
|
• | competentievereisten - | respect voor de grondrechten en de rechten van de medeburgers; | - | respect voor de democratische waarden; | - | integriteit, loyauteit en discretie; | - | incasseringsvermogen ten aanzien van agressief gedrag van derden en het vermogen om zich daarbij te beheersen; | - | geschiktheid tot analyse en synthese van concrete problemen; | - | zich gemakkelijk verbaal kunnen uitdrukken; | - | duidelijke, nauwkeurige en bondige rapporten kunnen opstellen; | - | snel en autonoom beslissingen kunnen nemen; | - | strategieën kunnen ontwikkelen voor het oplossen van problemen; | - | in alle situaties, onder meer in situaties van conflict, gevaar of crisis, stressbestendigheid vertonen; | - | beschikken over nuttige ervaring inzake veiligheid; | - | blijk geven van leadership; | - | beschikken over volgende competenties: rationaliteit, observatievermogen, actiebereidheid en verantwoordelijkheidszin |
|
Veiligheidsonderzoek door lokale politie
Voor zijn aanstelling moet de veiligheidsverantwoordelijke een verklaring ondertekenen waarin staat dat hij akkoord gaat met een onderzoek naar de naleving van de voorwaarden. Weigeren staat gelijk met ‘niet voldoen aan de voorwaarden’.
Zowel de organisator als de politie heeft een aandeel in dat onderzoek. De korpschef van de lokale politie van de plaats waar de club gevestigd is (of zijn aangestelde) zal bijvoorbeeld nagaan of de betrokkene in het verleden geen feiten heeft gepleegd die raken aan de veiligheidscriteria van de functie. Hij krijgt één maand de tijd om een gunstig of ongunstig advies te geven aan de organisator.
Iedere 5 jaar wordt het veiligheidsonderzoek herhaald.
Nieuw: ‘Supporters Liaison Officer’
Met de nieuwe Voetbalwet is het begrip Supporters Liaison Officer (SLO) officieel ingevoerd en gedefinieerd. De SLO is de natuurlijke persoon aangewezen om de communicatie tussen de club, supporters en administratieoverheid te verzekeren. De federale regering heeft ook voor deze mensen minimale voorwaarden bepaald voor rekrutering, opleiding en bekwaamheid. Ze zijn gelijkaardig aan de vereisten die gelden voor de veiligheidsverantwoordelijken.
In werking: 13 maart 2020.
Bron: Koninklijk besluit van 19 februari 2020 tot wijziging van het koninklijk besluit van 15 juni 1999 betreffende het veiligheids- en coördinatiebeleid naar aanleiding van voetbalwedstrijden, BS 3 maart 2020.Extra informatie: Wet van 3 juni 2018 tot wijziging van de wet van 21 december 1998 betreffende de veiligheid bij voetbalwedstrijden, BS 18 juni 2018.