Minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon heeft zijn algemene beleidsnota ‘Veiligheid en Binnenlandse Zaken, federale politie en geïntegreerde werking’ voorgesteld in de Kamer. Een erg omvangrijk document - goed voor 107 pagina’s met prioriteiten voor het komende jaar - dat tal van relevante thema’s voor de politie bevat.

Prioriteiten

Minister Jambon behandelt in zijn beleidsnota 4 grote thema’s:
- veiligheid en openbare orde,
- modernisering, administratieve vereenvoudiging en optimalisering (algemeen),
- modernisering en optimalisering van de interne werking van de FOD,
- een performante politie voor een doordacht veiligheidsbeleid.

We spitsen ons in dit artikel toe op de eerste 3 thema’s, het onderdeel ‘performante politie’ komt aan bod in het nieuwsbericht 'Beleidsnota Binnenlandse Zaken: 5 prioriteiten en tal van andere accenten voor politie' van 9 november.

Veiligheid en openbare orde

- Nieuwe crisiscommunicatiestrategie

Het deel ‘veiligheid en openbare orde’ start met een grote brok maatregelen in de strijd tegen terreur. De komende maanden wil minister Jambon in dit kader verder werken aan de uitrol van de nieuwe crisiscommunicatiestrategie. Die werd in 2018 ontwikkeld om nog beter de terreurdreiging en de risico’s op aanslagen te vatten.

- Verwerking passagiersgegevens

Een ander belangrijk aandachtspunt is de verwerking van passagiersgegevens door de Passagiersinformatieeenheid (PIE). De ambitie is hier onder meer om tegen het einde van 2018 ongeveer 75% van alle luchtvaartpassagiers te hebben geconnecteerd, en alle in België opererende luchtvaartmaatschappijen tegen einde 2019. Maar er zal in 2019 ook extra aandacht uitgaan naar de optimalisering van de samenwerking tussen alle betrokken actoren. Bedoeling is om eind 2018 de KB’s met specifieke samenwerkingsregels voor trein- en bussectoren te publiceren.

- Versterking crisiscentrum

De voorbije jaren werd hard gewerkt om de rol en de organisatie van het Crisiscentrum af te stemmen op de nieuwe uitdagingen binnen het crisisbeheer. Door reorganisaties, extra personeel én tal van nieuwigheden (implementatie van de ICMS-veiligheidsportaalsite, de operationalisering van BE-ALERT, de voorzetting van risico-info.be, enz.). Doel is het Crisiscentrum op alle niveaus verder te versterken in 2019.

- Beheer noodsituaties

Het beheer van noodsituaties, grote evenementen, VIP’s en risicopersonen blijft een belangrijke opdracht. 2019 zal onder meer in het teken staan van de verwerking van de resultaten van de ‘Belgian National Risk Identification 2018’. Verder zal het Crisiscentrum de coördinatie op zich nemen van het platform ‘hybride dreigingen’ dat werd opgericht in de schoot van het Coördinatiecomité voor Inlichting en Veiligheid. Daarnaast wil de minister volgend jaar het aantal aangesloten gemeenten en ingeschreven burgers op Be-Alert verhogen via verschillende sensibiliseringsacties. Er zullen ook technische aanpassingen worden doorgevoerd zodat alle alarmboodschappen in noodgevallen via externe kanalen (websites, apps) kunnen worden verspreid.

Er zal ook worden verder gewerkt aan de verdere uitrol van de geactualiseerde noodplannen (cybernoodplan, nucleair noodplan). Het CBRNe expertisecentrum blijft in volle ontwikkeling.

In 2019 zal het Crisiscentrum, in het kader van de voorbereiding van grote evenementen of van de operationalisering van de noodplannen en het crisisbeheer op nationaal niveau, verder initiatieven nemen om het principe ‘eenheid van terrein en commando’ op een consequente manier toe te passen. Doel is sneller tot operationele akkoorden komen.

In navolging van de nieuwe Voetbalwet zal worden gewerkt aan de verdere professionalisering van de voetbalstewards (aanpassing takenpakket en herziening opleidingsvereisten, invoer gedragscode).

- Civiele veiligheid

In 2019 zal er werk worden gemaakt van het inbedden van de noodcentrales 112 in een supraprovinciale structuur. De centrales zullen dan allemaal dezelfde dispatchtechnologie gebruiken. Er zal een nationale lijst van inzetbare medische middelen en brandweerposten worden opgesteld en de operatonele procedures zullen worden geüniformeerd. De integratie voor de eerste 3 provincies (Luik, Henegouwen en Luxemburg) is voorzien voor het eerste trimester van 2019. Op termijn zullen alle noodcentrales in real-time digitaal informatie kunnen uitwisselen.

Volgend jaar zal het nummer 1722 voor niet-dringende oproepen permanent worden gemaakt. Nu wordt het slechts in bepaalde gevallen geactiveerd (bv. bij storm).
1 januari 2019 wordt een belangrijke dag voor de Civiele Bescherming aangezien de hervorming dan van kracht wordt. Er zal dan ook in het bijzonder worden gekeken naar de impact ervan.
Ook voor de brandweer zijn wijzigingen op til met onder meer subsidies voor de organisatie van het FGA en aanpassingen in het opleidingssysteem.

- Bescherming identiteit

In 2019 staat de inproductiename van de Checkdoc-app voor het Android en Apple-besturingssysteem op het programma. Binnenlandse Zaken zal daarnaast de gesprekken verderzetten met de federale politie om de SPOC-certificatendistributiediensten beschikbaar te stellen voor grens- en andere controles.

In 2018 hebben de Taskforce en de technische groep Justitie een ontwerp van omzendbrief opgesteld ter bestrijding van identiteitsfraude op gerechtelijk vlak. Dit ontwerp werd ter goedkeuring voorgelegd aan het College van Procureurs-generaal en zal eind 2018, begin 2019 verspreid worden waardoor toepassing vanaf dan mogelijk wordt.

- Veiligheids- en preventiebeleid

Er zullen verdere inspanningen worden geleverd tot ontwikkeling van een participatief en multidisciplinair veiligheidsbeleid. Met zowel aandacht voor het integrale lokale veiligheidsbeleid als initiatieven tot burgerparticipatie.
De minister wil zich ook toeleggen op het moderniseren en versterken van de veiligheidscontracten (strategische veiligheids-en preventieplannen). Met het oog op de nieuwe cyclus 2020-2025 die op 1 januari 2020 start zal de minister de regering objectieve criteria voorstellen m.b.t. de toewijzing van de plannen als de verdeling van het budget.

Het komende jaar zal de minister zijn wetgevend initiatief op het gebied van gemeentelijke bestuurlijke handhaving waarbij aan de burgemeesters belangrijke tools worden gegeven in het kader van misdaadgevoelige economische activiteiten (nachtwinkels, massagesalons, enz.), voortzetten. Hij zal ook voorzien in een structuur waarbij de lokale besturen, onder bepaalde voorwaarden, niet-bindende adviezen kunnen verlenen na raadpleging van politionele, gerechtelijke, bestuurlijke en open bronnen, zodat ze met (nog) meer kennis van zaken autonoom kunnen beslissen om bijvoorbeeld vergunningen of subsidies al dan niet te verlenen of in te trekken.

- Private veiligheid

Intussen zijn reeds 15 uitvoeringsbesluiten bij de nieuwe Wet Private en Bijzondere Veiligheid van 2 oktober 2017 bekendgemaakt. Op korte termijn zullen er nog 8 KB’s bijkomen. Onder meer over de minimumnormen voor ondernemingen en diensten binnen de sector private veiligheid, het bepalen van de opleidingsprofielen en de procedure van het veiligheidsonderzoek voor het personeel in de sector. Een 20-tal andere komt in een latere fase aan bod.
Ook de nieuwe Camerawetgeving krijgt verdere uitvoering volgend jaar. Er komt onder meer een KB om de plaatsen te bepalen die een bijzonder veiligheidsrisico inhouden en waarvoor bepaalde nieuwe specifieke regels in de wetgeving zijn voorzien. Voor die plaatsen kunnen de camera’s worden gericht op de perimeter rechtstreeks rond de plaats, kunnen de beelden maximaal 3 maanden worden bewaard in plaats van 1 en kunnen de beelden in realtime worden overgezonden naar de politie.

Modernisering, administratieve vereenvoudiging en optimalisering

- Nieuwe generatie eID

In 2018 werd beslist over de gunning van de overheidsopdrachten voor de nieuwe eID (met oa vingerafdrukken) en de vernieuwde Belpic-app. Die uitvoering is gestart in de zomer van 2018 en wordt verdergezet.

- Modernisering Rijksregister

Hier gaat de aandacht vooral uit naar de aanpassing van de computers en de technologie van het centrale systeem van het Rijksregister. Maar er is ook een nieuwe wet op komst om de administratieve formaliteiten voor burgers te vereenvoudigen.

- Akten burgerlijke stand

Vanaf 2019 zijn de diensten van minister Jambon bevoegd voor het operationele beheer van de Databank Akten Burgerlijke Stand om zo de werking van de app optimaal te kunnen verzekeren en de verbinding met het Rijksregister in stand te houden. De gemeenten zullen vanaf volgend jaar ook de app kunnen gebruiken om de centrale databank te voeden en bij te werken.

Modernisering en optimalisering van FOD Binnenlandse Zaken

Minister Jambon zet maximaal in op een beter personeelsbeheer, aanwervingen, interne mobiliteit, efficiëntie binnen de begroting en beheerscontrole en optimaal gebruik van ICT-middelen.

Daarnaast zullen in 2019 de uitvoeringsbesluiten (m.b.t. artikelen 14, 17 en 19 van de wet van 15 mei 2007) betreffende de algemene inspectie van de federale politie en van de lokale politie (AIG) worden afgewerkt en bekendgemaakt. De opdrachtbrief opgesteld door de in 2017 aangewezen Inspecteur-generaal en adjunct-Inspecteur-generaal zal tot in 2022 het referentiekader vormen voor de te realiseren acties en interne ontwikkelingen. Denk aan de aspecten inzake ICT-ontwikkeling en statutaire verduidelijkingen van de organisatie en haar leden. De burgers, de personeelsleden van de politiediensten, de politieoverheden, de administratieve en gerechtelijke instanties zullen er terecht kunnen voor advies, hulp, expertise en objectieve adviezen in de actiedomeinen van hun wettelijke opdrachten (politieonderzoeken in het politiemilieu, beheer van de klachten, inspecties, controles van de repatriëringsopdrachten, enz.).
 
Bron: Algemene Beleidsnota Veiligheid en Binnenlandse Zaken, Federale Politie en geïntegreerde werking, Parl. St. Kamer 2018, nr. 54K3296/011.