Op 19 februari 2018 worden heel wat wetswijzigingen van kracht in het kader van de inschrijving van voertuigen. Een opvallende wijziging is de invoering van een minimumleeftijd voor houders van een kentekenplaat. Zij moeten voortaan minstens 16 jaar zijn. Tot nog toe was er geen minimumleeftijd bepaald, waardoor verkeersovertreders in bepaalde gevallen hun straf konden ontlopen. Hierbij een overzicht van de wetswijzigingen.

Minimumleeftijd om voertuig in verkeer te brengen: 16 jaar

In artikel 67bis van de Wegverkeerswet wordt het weerlegbaar vermoeden van schuld in het kader van een overtreding op de Wegverkeerswet en haar uitvoeringsbesluiten bij de houder van de kentekenplaat van het voertuig gelegd wanneer de overtreding  is begaan met een motorvoertuig, ingeschreven op naam van een natuurlijke persoon, en de bestuurder bij de vaststelling van de overtreding niet werd geïdentificeerd. Dat houdt in dat de houder van de kentekenplaat geacht wordt de bestuurder van het voertuig te zijn, totdat het tegendeel wordt bewezen.

Sommige bestuurders probeerden deze aansprakelijkheid te omzeilen door het voertuig in te schrijven op naam van bijv. een kleuter. In de praktijk was het dan een koud kunstje om te bewijzen dat dit kind het voertuig niet kon bestuurd hebben. Op die manier kon het vermoeden van schuld dus makkelijk worden weerlegd. Daar komt nu verandering in. De personen die ingeschreven zijn in de bevolkingsregisters van een Belgische gemeente en die een voertuig in het verkeer willen brengen, zullen voortaan een minimumleeftijd moeten hebben van zestien jaar. Vanaf deze leeftijd kan er voor overtredingen op de Wegverkeerswet en haar uitvoeringsbesluiten een vervolging worden ingesteld voor de politierechtbank.

Geen adreswijziging meer nodig op kentekenbewijs

Zodra een adreswijziging van een natuurlijk persoon van kracht werd, moest de houder van de kentekenplaat die adreswijziging onmiddellijk op het kentekenbewijs te laten aanbrengen door het gemeentebestuur. Die verplichting vervalt. De adressen van natuurlijk persoon of rechtspersoon zal de DIV voortaan halen uit respectievelijk het Rijksregister of de Kruispuntbank van Ondernemingen. Het adres dat op een kentekenbewijs is dus het adres dat van toepassing was op het ogenblik van de inschrijving van het voertuig en houdt voortaan geen enkele referentie meer in met het oog op bepalen van het effectieve adres van de natuurlijk persoon of de rechtspersoon.

Het MB van 23 juli 2001 betreffende de inschrijving van voertuigen – waarin o.a. de vermeldingen die voorkomen op een kentekenbewijs worden bepaald – wordt in die zin ook aangepast.

Aangifte van verlies kentekenbewijs of kentekenplaat

De tenaamgestelde van de inschrijving moet bij een politiedienst onverwijld aangifte doen van het feit dat zijn kentekenbewijs, een deel van zijn kentekenbewijs of zijn kentekenplaat zijn verloren, gestolen of teniet gegaan. Voortaan mag de aangifte eveneens gedaan worden door de autoriteit bevoegd voor de uitreiking van de kentekenbewijzen en kentekenplaten of door diens concessionaris in geval van verlies van kentekenbewijs of kentekenplaat tijdens het afleveringsproces. Deze aangifte mag ook worden gedaan hetzij door de autoriteiten bevoegd voor of belast met de inbeslagname van voertuigen of de openbare verkoop van geïmmobiliseerde voertuigen, hetzij door een orgaan dat door voornoemde autoriteiten voor hetzelfde doel werd gemandateerd.

De betrokken politiedienst geeft in dit geval een attest af waarin de aangifte wordt vastgesteld en maakt het overblijvende deel van het meerdelig kentekenbewijs ongeldig.

Verplichting om kentekenplaat terug te sturen bij verhuis naar buitenland

Wanneer de tenaamgestelde van de inschrijving niet langer voldoet aan de voorwaarden bedoeld in artikel 3, § 1 KB van 20 juli 2001 betreffende de inschrijving van voertuigen, moet hij voortaan – ingevolge het gewijzigde artikel 35, eerste lid van voornoemd KB – de kentekenplaat binnen een periode van 15 dagen de kentekenplaat terugsturen aan de Directie Inschrijvingen Voertuigen, die tot de schrapping van het inschrijvingsnummer uit het repertorium overgaat. In voornoemd artikel 3, § 1 wordt de verplichting bepaald voor de personen die in België verblijven om de voertuigen die zij wensen in het verkeer te brengen in te schrijven in het repertorium van de voertuigen van de DIV, zelfs indien deze voertuigen reeds in het buitenland zijn ingeschreven. 

Het verblijf in België houdt in dat deze personen voldoen aan één van de volgende voorwaarden:
a) ingeschreven zijn in de bevolkingsregisters van een Belgische gemeente en een minimumleeftijd hebben van zestien jaar;
b) ingeschreven zijn in de Belgische Kruispuntbank van Ondernemingen als rechtspersoon;
c) als rechtspersoon opgericht zijn door of krachtens het internationaal of buitenlands recht en beschikken over een vaste verblijfplaats in België waar het voertuig beheerd of gebruikt wordt.

Voor de houders van een kentekenplaat die jonger zijn dan 16 jaar geldt bijgevolg ook de verplichting om de kentekenplaat binnen de 15 dagen terug te sturen aan de DIV, die tot de schrapping van het inschrijvingsnummer uit het repertorium overgaat. Gelet op het feit dat de wijzigingen op 19 februari 2018 van kracht worden, moeten deze kentekenplaten uiterlijk op 5 maart 2018 worden teruggezonden.

Deze verplichting geldt ook voor de talloze voertuigen die in België ingeschreven blijven op het ogenblik dat de houder van de kentekenplaat naar het buitenland verhuist – en hierdoor bij de consultatie van de DIV een buitenlands adres naar boven komt – of indien de houder van de kentekenplaat van ambtswege wordt afgevoerd. Dit is voor de politie belangrijk aangezien een bevoegd persoon ingevolge artikel 36, eerste lid van voornoemd KB moet overgaan tot de inbeslagname van kentekenplaten die geschrapt zijn.

Nieuwe termijn om kentekenplaat overledene terug te sturen: 2 maanden

Bij het overlijden van de houder van de kentekenplaat moesten zijn erfgenamen of legatarissen hiervan binnen een termijn van 15 dagen, die ingaat op de dag waarop zij kennis krijgen van het overlijden, melding maken. In de praktijk werd de kentekenplaat binnengeleverd met het oog op schrapping, behalve indien de kentekenplaat werd overgedragen op naam van de overlevende echtgenoot, van de wettelijke samenwonende of van één van zijn kinderen. De termijn wordt voortaan op 2 maanden gebracht na het overlijden van de houder van de kentekenplaat.

Reservatie inschrijvingsnummer niet langer voertuiggebonden

Het reserveren van een inschrijvingsnummer voor gepersonaliseerde kentekenplaten was alleen mogelijk voor een welbepaald voertuig. Dit is niet langer van toepassing. Voortaan kan een inschrijvingsnummer gereserveerd worden zonder dat er een bepaald voertuig wordt aangeduid waarop deze ‘gepersonaliseerde kentekenplaat’ zal worden aangebracht.

Bijkomende tijdelijke kentekenplaat van lange duur voor CD-plaat

Voortaan bestaat de mogelijkheid om een bijkomende tijdelijke kentekenplaat van lange duur (“internationale kentekenplaat”) toe te kennen aan voertuigen die reeds ingeschreven zijn onder een CD-plaat, overeenkomstig de maatregelen die het OCAD aanbeveelt. Die maatregel komt er omdat voertuigen voorzien van een CD-plaat in bepaalde omstandigheden een verhoogd veiligheidsrisico kunnen vormen.

Inschrijving van voertuig dat ingeschreven was in een niet-EU-land

Bij de inschrijving van een voertuig dat voorheen in een ander land dan de lidstaten van de Europese Unie was ingeschreven, moet voortaan het buitenlands kentekenbewijs bij de aanvraag tot inschrijving worden gevoegd.

Geen specifiek opschrift meer voor taxivoertuigen die geen auto zijn

De specifieke opschriften voor kentekenplaten van bromfietsen, lichte vierwielers, motorfietsen, motordrie- en -vierwielers die ingezet worden als taxi of als voertuig verhuurd met bestuurder, worden opgeheven.

Eenvormig opschrift voor kentekenplaat bromfiets voor korte duur of export

De kentekenplaten van korte duur voor tijdelijk verblijf of export voor bromfietsen krijgen een eenvormig opschrift. Dit opschrift za beginnen met de letter "W", gevolgd door de letter "S". Voorheen was de eerste letter “W”, gevolgd door de letter “S” voorzien voor deze kentekenplaten van korte duur voor tijdelijk verblijf; en was de eerste letter “X”, gevolgd door de letter “S” voorzien voor deze kentekenplaten van korte duur voor export.

Geen specifieke bepalingen meer voor CD-kentekenplaten voor bromfietsen en lichte vierwielers

De bepalingen van de kenmerken van de diplomatieke kentekenplaat voor bromfietsen worden opgeheven. De "CD"-kentekenplaat had een witte grond, het opschrift en de boord waren robijnrood (RAL 3003). Het opschrift bestond uit een combinatie van de letters "CD" gevolgd door de letters "SA" voor de bromfietsen van klasse A, de letters "SB" voor de bromfietsen van klasse B, de letters "SP" voor een “speed pedelec” en de letters "SU" voor lichte vierwielers, boven een groep van drie cijfers.

Wijziging definitie ‘nieuw voertuig’

Als een ‘nieuwe voertuig’ werd vroeger een voertuig verstaan waarvan het bouwjaar niet ouder is dan twee jaar, dat niet meer dan 300 km op de teller heeft en dat nog niet werd ingeschreven in België of elders. Het aantal kilometer op de teller wordt opgetrokken naar 6000 km. Verder wordt er een afwijking voorzien voor wat de vereiste inzake de inschrijving betreft voor voertuigen die beschikken over een ‘buitenlandse tijdelijke inschrijving van minder dan zes maanden voor voertuigen van de categorieën M3, N3 en O4’.

Wijziging benamingen

De woorden ‘directie Wegverkeer’ en ‘Directoraat-generaal Mobiliteit en Verkeersveiligheid’ worden in het volledige KB 20 juli 2001 vervangen door respectievelijk de woorden ‘Directie Inschrijvingen Voertuigen’ en ‘Directoraat-generaal Wegvervoer en Verkeersveiligheid’, wat aansluit bij de actuele benaming van deze diensten.

De ‘vierkante kentekenplaat’ van de tijdelijke kentekenplaten van korte duur ondergaat een naamswijziging. Voortaan wordt dit een ‘motorfiets kentekenplaat’ genoemd.

Bronnen:
- Koninklijk besluit van 18 januari 2018 tot wijziging van het koninklijk besluit van 20 juli 2001 betreffende de inschrijving van voertuigen (BS 9 februari 2018).
- Ministerieel besluit van 15 januari 2018 tot wijzing van het ministerieel besluit van 23 juli 2001 betreffende de inschrijving van voertuigen  (BS 9 februari 2018).