Op 31 december 2020 is de bestaande nationale drone-wetgeving vervangen door nieuwe Europese regelgeving. Verordening 2019/947 zorgt in heel Europa voor dezelfde basisbeginselen om de veiligheid en beveiliging van droneactiviteiten te garanderen én de privacy van burgers te beschermen. Hier en daar werd ruimte gelaten voor nationale eigenheden. België heeft die ingevuld via het KB van 8 november 2020. In navolging van die wijzigingen komt minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden nu met een nieuwe omzendbrief tot regeling van het gebruik van drones door politie- en hulpdiensten. De tekst vervangt de omzendbrief van 25 juni 2019 die wordt opgeheven.
Toepassingsgebied
De omzendbrief van 8 april 2022 is van toepassing op onbemande luchtvaartuigsystemen (UAS) – zowel de onbemande luchtvaartuigen als de apparatuur om het vanop afstand te besturen – die worden ingezet voor operaties van politie, brandweer of operationelen eenheden van de civiele bescherming die in het algemeen belang worden verricht door de politiediensten, brandweerdiensten en diensten van de civiele bescherming (‘de civiele staatsoperatoren’) of door exploitanten in onderaanneming in naam van de civiele staatsoperatoren. Let op! De bepalingen zijn niet van toepassing op de UAS die binnenin een gebouw worden gebruikt.
Regels voor drone-gebruik politie-en hulpdiensten
Minister Verlinden gaat in haar brief dieper in op
| • | de algemene luchtverkeersregels met onder meer de voorrangsregels, zichtbereikvliegvoorschriften, vluchten in vaste- en tijdelijke geografische UAS-zones, specifieke voorwaarden voor vluchten in militaire geografische UAS-zones; |
| • | de regels en procedures voor de vaardigheden van piloten op afstand waarbij een onderscheid wordt gemaakt tussen piloten op afstand die vluchten in de categorie ‘light’ uitvoeren en piloten op afstand die vluchten in de categorie ‘medium’ uitvoeren. In dit kader wordt ook de verplichting aangehaald tot het bijhouden van een logboek; |
| • | de regels en procedures voor de exploitaties van UAS waarbij onder meer de risicobeoordeling voor de vluchtuitvoeringen aan bod komt en de verplichting voor de UAS-exploitant om over een operationeel handboek te beschikken; |
| • | de luchtvaartterreinen en operatie-locaties voor UAS-vluchten; en |
| • | de regels m.b.t. de communicatie. |
Vanaf 4 mei 2022 (met overgangsbepalingen)
De omzendbrief is van toepassing vanaf 4 mei 2022 (de dag van publicatie in het Belgisch Staatsblad). Alleen om uitzonderlijke operationelen redenen kan een afwijking worden verleend van de bepalingen in de brief.
Minister Verlinden voorziet wel in een aantal overgangsbepalingen. Zo worden piloten op afstand die voor de publicatie van de nieuwe omzendbrief opgeleid werden in overeenstemming met de vorige omzendbrief van 2019 geacht te voldoen aan de voorwaarden voor piloten op afstand uit de nieuwe omzendbrief. Ze zijn wel verplicht om uiterlijk binnen de 6 maanden na publicatie van de nieuwe brief (dat is 4 november 2022) in het bezit te zijn van een bewijs van voltooiing van de onlineopleiding open subcategorie A1 en A3 bedoeld in titel UAS.OPEN.020 en UAS.OPEN.040 van deel A van de bijlage bij
Verordening 2019/947.De minister geeft ook mee dat de technische eisen die beschreven staan in Titel 6 van de nieuwe brief voor vele UAS die momenteel op de markt worden gebracht, nog niet beschikbaar zijn. Daarom wordt bij wijze van overgangsmaatregel toegelaten dat UAS die niet aan deze technische eisen voldoen tot uiterlijk 1 januari 2023 mogen worden ingeschreven. Alle UAS die voor 4 mei 2022 al ingeschreven waren, worden geacht te voldoen aan de eisen uit Titel 6.
Bestaande operationelen handboeken en operationelen risicoanalyses (SORA) mogen verder worden gebruikt. De SORA worden geacht aangepast te zijn aan de nieuwe voorwaarden binnen de 12 maanden na publicatie van de nieuwe omzendbrief (dat is 4 mei 2023).
