België, Nederland en Luxemburg hebben op 16 juni 2016 duidelijke afspraken gemaakt over hun taken en verantwoordelijkheden wanneer ze vreemdelingen repatriëren over elkaars grondgebied. Op die manier willen ze hun samenwerking verbeteren en discussies vermijden. Heel wat bepalingen zijn al jaren gangbare praktijk, maar waren nog niet in een internationaal rechtsinstrument gegoten. De ‘Uitvoeringsafspraak betreffende de samenwerking, begeleiding en ondersteuning bij repatriëringsmaatregelen over het grondgebied van de Benelux-landen’ heeft zowel voor de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) als de politiediensten een aantal gevolgen wanneer ze repatriëringen begeleiden. We geven u graag mee dat de Belgische instemmingswet op 27 augustus 2018 in het Belgisch Staatsblad is verschenen.
Al zorgt dat in de praktijk voor weinig nieuws. De Uitvoeringsafspraak wordt immers al toegepast sinds 24 augustus 2016. België, Nederland en Luxemburg hebben bij ondertekening uitdrukkelijk gekozen voor ‘een voorlopige toepassing’ in afwachting dat de instemmingsprocedures worden afgerond. Een mogelijkheid die wordt voorzien door het internationale verdragsrecht.
We geven u toch graag nog even de belangrijkste verplichtingen uit het akkoord mee.
Communicatieplicht
Bij iedere repatriëring die ze uitvoeren zijn de DVZ en de politiediensten verplicht om de bevoegde autoriteit van het land dat ze willen doorkruisen (24 uur op voorhand) mee te delen welke ambtenaren er precies zullen meereizen, welk voertuig er zal worden gebruikt, welke reisweg er zal worden gevolgd en welke vrijheidsbeperkingen middelen of wapens de ambtenaren zullen meenemen.
Die kennisgeving is erg belangrijk want als ze door Luxemburg willen reizen, mogen ze in principe alleen vrijheidsbeperkende middelen meenemen die conform het Luxemburgse recht niet gekwalificeerd zijn als wapen, zoals boeimiddelen. Willen ze een wapenstok, pepperspray of een vuurwapen meenemen is uitdrukkelijke voorafgaande toestemming nodig van Luxemburg. Een andere afspraak de diensten mee moeten rekening houden, is dan weer dat de repatriëring in principe alleen mag uitgevoerd worden door ambtenaren in burger en met een dienstvoertuig dat niet als dusdanig herkenbaar is.
Transit aanvragen
Verder zijn ze onder meer verplicht om:
- het land dat ze willen doorkruisen op voorhand in te lichten van een repatriëring over diens grondgebied (in principe 48uur voor het voorgenomen vervoer). En dat via het officiële aanvraagformulier. Het transitland moet binnen de 24uur zijn akkoord te geven voor de repatriëring over hun grondgebied;
- elkaar te contacteren bij problemen;
- extra maatregelen te nemen bij repatriëringen van personen die een risico vormen voor de openbare orde, de nationale veiligheid of de volksgezondheid.
Bron: Wet van 4 mei 2018 houdende instemming met de Uitvoeringsafspraak tussen het Koninkrijk België, het Groothertogdom Luxemburg en het Koninkrijk der Nederlanden betreffende de samenwerking, begeleiding en ondersteuning bij repatriëringsmaatregelen over het grondgebied van de Benelux-landen, gedaan te Brussel op 16 juni 2016, BS 27 augustus 2018.
